سفارش تبلیغ
صبا ویژن

درمان و علائم بیماری جذام

جذام چیست؟

جذام یک بیماری مزمن مسری است که به وسیله باسیل های مقاومی به نام میکوباکتریوم لپرا به وجود می آید . پوست و اعصاب، مهمترین مناطقی هستند که هدف این باسیل ها قرار می گیرند . هر چند که سایراندام های بدن نیز چندان از حمله این بیماری، مصون نیستند. به خصوص دست، پا، صورت و چشم ها ممکن است دچاراین ضایعه شوند. چون عصب این اعضا از بین می رود، بیمار آسیب دیدگی و سوختگی حاصل از بیماری را احساس نمی کند و  ضایعات حاصله ممکن است تبدیل به زخم شوند .  به علاوه این بیماری ممکن است  خود را به صورت ضعف ماهیچه ها و فلج نیز نشان دهد و در نتیجه، معلولیتهای جدی از قبیل از شکل افتادگی عضو یا حتی کوری و از بین رفتن انگشتان دست و پا به وجود خواهد آمد.

بیماری جذام, جذام چیست؟, درمان جذام

چگونگی سرایت و انواع جذام

جذام عمدتاً با قطرات بسیار ریز آب بینی می تواند پراکنده شود . بهداشت و وضعیت زندگی نیز در انتقال بیماری، نقش موثری دارند. اکثر افرادی که به این بیماری مبتلا هستند، هیچ وقت متوجه نمی شوند که به این باکتری آلوده شده اند. درمیان این بیماران، عکس العمل سیستم ایمنی، نوع جذامی را که به آن مبتلا شده اند، مشخص می کند . انواع جذام عبارتند از:

پسی – باسیلاری: بیماری جذامی با تعداد نسبتاً کمتر باکتری.

مالتی – باسیلاری: چون بیماران جذامی مالتی، تعداد بیشتری از باسیل ها را در بدن خود دارند، بیماری آنها واگیر دارتر خواهد بود، ضایعات پوستی بیشتری خواهند داشت و درمان طولانی تری در انتظارشان است.

علایم این بیماری

رنگ پریدگی پوست و بی حسی، اولین علایم جذام هستند . در بیماران مالتی- باسیلاری ، بسیاری از اندام های دیگر مانند غدد لنفاوی، بینی، بیضه و کلیه ها نیز ممکن است درگیر شوند . اما مهمترین معلولیت ناشی از جذام، درگیری اعصاب بالاتنه است که درنتیجه آن، بی حسی یا اختلال حرکتی در یک سری عضلات مشخص، به وجود می آید.

درمان جذام

از آن جا که تمامی میکوباکتریوم های فعال قابل کشته شدن هستند، جذام یک بیماری قابل درمان است. چند دارو درمانی، موثرترین درمان پیشنهادی سازمان بهداشت جهانی برای بیماری جذام است . البته بیماران برای معالجه کامل، باید به صورت مرتب داروهای خود را طی  دوره های نسبتاً طولانی مصرف نمایند . یک دوره 6ماهه برای بیماران پسی – باسیلاری و یک دوره 24-12 ماهه برای بیماران جذامی مالتی – باسیلاری کافی خواهد بود. جذام بیشتر از هر چیز، یک بیماری معلولیت آور است از این رو، هدف از کنترل برنامه ها، علاوه بر قطع انتقال باکتری و درمان بیماران، کاهش ناتوانی و معلولیت آنها نیز هست.

آنچه که در این بیماری اهمیت دارد، آغاز سریع درمان است . یعنی پیش از آن که اولین علایم معلولیتها ظاهر شوند.

بیماری جذام, جذام چیست؟, درمان جذام

شایان ذکر است که جذام هنوز یکی از معضلات جدی سلامت عمومی است . با وجود این ،  برای کنترل آن هیچ کار جدی صورت نگرفته است . از هنگامی که راه درمان موثر برای آن پیدا شد، امکان پیشگیری از شکل افتادگی اندام ها و معلولیت وسرعت در بهبود، فراهم گردید . البته به یاد داشته باشید که این فقط درصورتی امکان پذیر است که درمان تا حد امکان، سریع آغاز شود.

روایات اسلامی در مورد درمان تغذیه ای جذام

ابوهریره (ره) روایت کرده که رسول خدا (ص) فرمود: زیتون  را بخورید و به بدن بمالید که هفتاد مرض از جمله جذام را شفا می بخشد.

در کتاب " خواص سبزی های خوراکی " تالیف " مرتضی نظری آمده است که امام صادق فرموده اند : خوردن ریحان فرد را از بیماری جذام ایمن می گرداند. و نیز فرموده اند : خداوند متعال مرض جذام را از یهود برداشت، زیرا آنها چغندر می خوردند.


بیماری اسکیزوفرنی چیست؟

به نظر می‌رسد ژنتیک، محیط اولیه، نوروبیولوژی، و فرایندهای روانی و اجتماعی از عوامل مهم مؤثر باشند؛ به نظر می‌رسد برخی از مواد مخدر تفریحی و داروها باعث ایجاد یا بدتر شدن علایم می‌شوند. پژوهش حاضر بر روی نقش نوروبیولوژی متمرکز شده است، اگر چه هیچ علت ارگانیک مجزایی یافت نشد. ترکیب بسیار محتمل علائم بحث‌هایی را در مورد اینکه آیا تشخیص نشان دهنده یک اختلال واحد است یا تعدادی از سندرم‌های گسسته، بر انگیخته شده است.

 

نقطه اتکای درمان، داروهای آنتی سایکوتیک (ضد جنون) است، که عمدتاً فعالیت دوپامین (و گاهی اوقات سروتونین) را سرکوب می‌کنند. درمان روانی و توان بخشی حرفه‌ای و اجتماعی نیز در درمان مهم هستند. در موارد جدی تر - که امکان ایجاد خطر برای شخص بیمار و دیگران وجود دارد - ممکن است به بستری اجباری نیاز باشد، اگر چه ماندن در بیمارستان در حال حاضر کوتاه تر و کمتر از آن چیزی است که زمانی مرسوم بود.

اختلال عمدتاً ادراک را تحت تأثیر قرار می‌دهد، اما معمولاً به مشکلات مزمن در رفتار و احساسات نیز می‌انجامد. افراد مبتلا به اسکیزوفرنی در معرض شرایط اضافی ( همراه بیماری) هستند، از جمله افسردگی اساسی و اختلال اضطراب؛ احتمال سوء مصرف مواد مخدر در طول زندگی تقریباً 50? است. مشکلات اجتماعی از قبیل بیکاری طولانی مدت، فقر و بی خانمانی، شایع هستند. امید به زندگی متوسط افراد مبتلا به این اختلال به دلیل افزایش مشکلات سلامت جسمی و نرخ خودکشی بالاتر (حدود 5?) 12 تا 15 سال کمتر از کسانی که مبتلا به آن نیستند.

 

علائم فرد مبتلا به اسکیزوفرنی ممکن است دچار توهم‌هایی شود (که اغلب به صورت شنیدن صداها گزارش شده است)، خیالات (اغلب عجیب و غریب یا سرکوب گرانه در طبیعت) و آشفتگی فکری و کلامی می‌باشند. مورد دوم ممکن است از از دست دادن قطار اندیشه، تا جملات با اتصال نامنظم در معنی، تا تناقض شناخته شده به عنوان آشفته گویی در موارد حاد متغیر باشد. گوشه گیری اجتماعی، نامرتبی لباس و بهداشت، و از دست دادن انگیزه و قضاوت تماماً موارد عادی موجود در اسکیزوفرنی می‌باشند.اغلب الگوی قابل مشاهده‌ای از مشکل عاطفی وجود دارد، برای مثال عدم پاسخگویی به محرکات. اختلال در شناخت اجتماعی با اسکیزوفرنی مرتبط است.

 

 همچنین علائم پارانویا؛ انزوای اجتماعی به طور معمول اتفاق می‌افتد. همچنین معمولاً مشکلات در کار و حافظه بلند مدت، توجه، عملکرد اجرایی، و سرعت پردازش رخ می‌دهد. در یک زیرگروه غیر معمول، فرد ممکن است تا حد زیادی ساکت باشد، در وضعیت‌های حرکتی عجیب و غریب، یا در جلوه‌های بی موردی از اضطراب قرار بگیرد، که همه اینها نشانه‌هایی از جنون جوانی می‌باشند.

 

علائم مثبت و منفی اسکیزوفرنی اغلب با واژه‌های علائم مثبت و منفی (فقدان) شرح داده می‌شود. علائم مثبت، آنهایی هستند که اکثر افراد به طور عادی تجربه نمی‌کنند، اما در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی موجود می‌باشند. آنها می‌توانند شامل هذیان، اختلال افکاری و گفتاری، و توهم لمسی، شنوایی، بصری، بویایی و چشایی باشند، و معمولاً به عنوان جلوه‌ای از جنون در نظر گرفته شوند. به طور معمول توهمات نیز مرتبط با محتوای مقوله خیال می‌باشند.

 

عموماً علائم مثبت خوب به دارو پاسخ می‌دهند. علائم منفی فقدانی از پاسخ‌های عاطفی طبیعی یا سایر فرایندهای فکری می‌باشند، و کمتر به دارو پاسخ می‌دهند. آنها معمولاً شامل یکنواختی عاطفی یا کمبود عاطفه و احساس، فقر بیان (عجز گویایی)، ناتوانی در تجربه خوشی و لذت (فقدان لذت)، عدم تمایل به تشکیل روابط (بی تفاوتی اجتماعی)، و فقدان انگیزه (فقدان اراده) می‌شوند. تحقیقات نشان می‌دهد که نشانه‌های منفی نسبت به علائم مثبت بیشترین تأثیر را در کیفیت زندگی ضعیف، ناتوانی عملکردی، و بار مسئولیتی که بردوش دیگران است دارند. اغلب افراد با علائم منفی برجسته دارای سابقه ناموزونی قبل از شروع بیماری می‌باشند، و اغلب پاسخ به دارو محدود می‌باشد.


تنبلی تخمدان یا سندرم تخمدان پلی کیستیک

تنبلی تخمدان وضعیتی است که باعث بی نظمی دوران عادت ماهانه، جوش های چرکی (آکنه)،  پوست چرب، رشد موهای زائد صورت و بدن ، یا ریزش موهای سر میگردد.

در چنین وضعییتی حاملگی میتواند به سختی انجام شود. سندرم تخمدان پلی کیستیک گاهی اوقات به نام (polycystic ovary syndrome) PCOS یا (polycystic ovary) PCO خوانده میشود (1). شیوع  سندرم تخمدان پلی کیستیک بالا است، در مطالعه قند و چربی که بر روی تعدادی از زنان ساکن تهران در سن باروری انجام شد، شیوع سندرم تخمدان پلی کیستیک 5/8 % میباشد. (2)

اغلب زنان مبتلاء اضافه وزن دارند یا چاق هستند.

علل سندرم تخمدان پلی کیستسک چیست؟

در این بیماران، کارکرد تخمدانها طبیعی نیست و هورمون  تستوسترون  بیش از حد تولید میکنند. تستوسترون هورمون مردانه است ولی در زنان نیز وجود دارد. بصورت طبیعی، تخمدان زنان مقادیر اندکی از آنرا ترشح میکنند ولی در سندرم تخمدان پلی کیستیک تولید آن افزایش می یابد.

حدود یکبار در ماه، تخمدان زنان ساختمانی را میسازد که تخمک نارس یا فولیکول نام دارد (شکل 1).

همچنان که فولیکول رشد میکند، هورمون آزاد میکند، سپس تخمک رسیده را آزاد میکند، به این روند تخمک گذاری میگویند. ولی در زنان مبتلاء به سندرم تخمدان پلی کیستیک، تخمدانها به جای تولید یک تخمک رسیده، تعداد زیادی فولیکول ریز میسازند، تعادل هورمونها بهم میخورد، تخمک گذاری ماهانه انطور که انتطار میرود اتفاق نمی افتد. پزشکان نمی دانند  که چرا این اتفاق برای برخی زنان رخ میدهد.

نشانه های سندرم تخمدان پلی کسیتیک چیست؟

زنان با چنین وضعیتی ممکن است:

کمتر از 8 قاعدگی در سال داشته باشند.

موهای ضخیم و تیره در محلهائی که فقط در مردان چنین موهائی رشد میکنند، مثل لب فوقانی، چانه، دو طرف صورت، قفسه سینه و شکم رشد میکنند. (شکل 2)

افزایش وزن و چاق شدن

آکنه دارند (پوست چرب و جوش چرکی روی صورت) (شکل 3)

ریزش موهای سر با الگوی مردانه

ممکن است برای باردارشدن با مشکل مواجه شوند  و نیاز به استفاده از دارو داشته باشند.

آیا بیماران مبتلاء که نشانه های خفیف بیماری را دارند باید به پزشک مراجعه کنند؟

بله باید مراجعه کنند چون افراد دچار سندرم تنبلی تخمدان، احتمال  ابتلاء به سایر بیماریها را دارند که شامل:

- دیابت (قند خون بالا)

- افزایش سطح چربی خون از نوع کلسترول

- آپنه خواب (نوعی اختلال خواب است که در هنگام خواب به مدت کوتاهی دچار وقفه تنفسی میشوند)

- افسردگی یا اضطراب

- خطر ابتلاء به بیماری قلبی ممکن است در زنان مبتلاء به سندرم تخمدان پلی کیستیک بالاتر باشد، اما برای اینکه چنین ادعائی اثبات شود به تحقیقات بیشتری نیاز داریم.

آیا به انجام تست آزمایشگاهی نیاز دارم؟

پزشک معالج بر اساس سن، علائم، و وضعیت هر بیمار تصمیم میگیرد کدام تست را انجام بدهید.

تست خون برای اندازه گیری سطوح هورمونی، قند خون و کلسترول

تست بارداری در صورتیکه تاخیر عادت ماهانه وجود داشته باشد.

سونوگرافی لگن- در این تست با استفاده از امواج ماورای صوت تصویر رحم و تخمدانها  گرفته میشود.

پزشک با استفاده از این تستها به تشخیص بیماری پی میبرد.

سندرم تخمدان پلی کیستیک چگونه درمان میشود؟

قرصهای جلوگیری از بارداری شایعترین درمان آن است. اما داروهای دیگری نیز برای کنترل علائم بیماری استفاده میشوند.

قرصهای جلوگیری از بارداری –درمان اصلی سندرم تخمدان تخمدان پلی کیستیک است. قرصها باعث علاج بیماری نمیشوند. اما آنها میتوانند باعث بهبود بسیاری از علائم بیماری  مثل بی نظمی عادت ماهانه ، آکنه و موهای صورت شوند. قرصهای جلوگیری از بارداری همچنین میتوانند باعث محافظت زنان از سرطان رحم شوند.

داروهای ضد هورمون مردانه – این داروها با مسدود کردن هورمونهائی که باعث علائمی مثل آکنه و موهای زائد صورت میشوند برخی علائم بیماری را کنترل میکنند. اسپیرونولاکتون (با نام تجاری آلداکتون) داروی ضد هورمون مردانه است که بسیاری از پزشکان ممکن است از آن استفاده کنند.

پروژستین  – این هورمون میتواند عادت ماهانه شما را منظم کند، اما باید هر ماه آنرا مصرف کنید. همچنین این دارو خطر ابتلاء به سرطان رحم را کاهش میدهد. اکثر پزشکان از مدروکسی پروژسترون (با نام تجاری پروورا یا مدروفم یا مپرات) یا پروژسترونهای طبیعی (با نام تجاری پرومتریوم)

مت فورمین (با نامهای تجاری رهامت، گلوکوفاژ و ...) - این دارو میتواند به منظم شدن عادت ماهانه بانوان کمک کند. اما فقط در نیمی از بانوان استفاده کننده از آن موثر است. در بانوان مبتلاء به دیابت میتواند به کنترل قند خون  کمک کند.

محلول طبى مخصوص شستشویا ضد عفونى کردن صورت (لوسیون) یا آنتی بیوتیکها برای درمان آکنه

آیا میتوانم کاری انجام بدهم که به درمان خودم کمک کنم

بله، اگر شما چاق هستید یا اضافه وزن دارید با کاهش وزن میتوانید به بهبود بسیاری از علائم بیماری کمک کنید. از دست دادن فقط پنج درصد وزن بدنتان میتواند کمک بزرگی بکند. مثلا" حدود 5/4 کیلوگرم کاهش وزن در یک خانم 90 کیلوگرمی کمک کننده است.

 


سرطان چیست و از کجا شروع میشود؟

سرطان یک واژه? گسترده است که برای توصیف گروهی از بیماری‌ها به کار می‌رود که بیش از 270 نوع دارد و روی ارگان‌ها یا بافت‌های به خصوصی از بدن تأثیر می‌گذارد. به عبارت دیگر، سرطان بیماری سلول‌هاست و انواع آن با یک مشکل شروع می‌شود. آسان‌ترین تعریف برای سرطان، انحراف رشد و تکثیر سلول‌های بدن از مسیر طبیعی خود است. در حالت عادی سلول‌های بدن ما عمر محدودی دارند و وقتی وظیفه? خود را در قبال عضو مربوطه در بدن انجام دهند از بین می‌روند. این مرگ سلولی معمولاً بر موازین علمی استوار است و فرمان مرگ برنامه‌ریزی‌شده? سلولی توسط هسته? سلول صادر می‌شود و همین مرگ برنامه‌ریزی‌شده? سلولی یا Apoptosis در حقیقت منشأ اصلی حیات است. اما گاهی ژن‌های موجود در هسته? سلول دچار عارضه می‌شوند و در نتیجه دستور مرگ برنامه‌ریزی‌شده برای خودکشی سلولی را به‌موقع صادر نمی‌کنند و در نتیجه سلول تکثیر می‌یابد. افزایش تعداد بی‌رویه? سلول‌ها که با بر هم خوردن متابولیسم عضو همراه است سرطان نام دارد.

از شروع سرطان تا متاستاز

سرطان وقتی آغاز می‌شود که اطلاعات ژنتیکی یک سلول تخریب می‌شود و این اتفاق باعث تقسیم سلولی به میزان غیرقابل کنترلی شود. حاصل این تقسیم غیرطبیعی اغلب به شکل توده یا برجستگی ظاهر می‌شود که معمولاً به عنوان تومور شناخته می‌شود. تومور می‌تواند خوش‌خیم یا بدخیم باشد. تومور خوش‌خیم به خارج از محل اولیه? خود تکثیر نمی‌یابد و وارد اندام‌های دیگر نمی‌شود اما تومور بدخیم که از سلول‌های سرطانی تشکیل می‌شود ابتدا در همان محل تکثیر می‌شود و اگر در این مرحله درمان شروع نشود آنها می‌توانند به سایر اندام‌ها مهاجرت کنند، تکثیر شوند و در نهایت تبدیل به سرطان تهاجمی شوند.

پس تومور می‌تواند رشد کند و بافت‌ها یا ارگان‌های سالم اطراف را تخریب کند یا ممکن است سلول‌های سرطانی از تومور اصلی جدا شود و از طریق گردش خون یا سیستم لنفاوی به سایر قسمت‌های بدن گسترش یابد که آن را متاستاز می‌نامند.

علل و عوامل ایجاد سرطان

با اینکه هنوز علت بسیاری از سرطان‌ها مشخص نشده است اما به نظر می‌رسد نوع شیوه? زندگی مثل قرار گرفتن طولانی‌مدت در برابر نور خورشید، سیگار کشیدن، نوع رژیم غذایی، عوامل روانی و معنوی یا مواد موجود در محیط زیست مثل مواد شیمیایی، رادیواکتیو و آزبستوز در ایجاد سرطان مؤثر هستند. این عوامل از طریق واکنش‌های شیمیایی، رادیواکتیوی یا ویروسی باعث تولید سلول‌های غیرطبیعی و ایجاد سرطان می‌شوند. دریافت کم آنتی‌اکسیدان‌ها و مواد مغذی، دریافت بیش از حد کالری از طریق مصرف زیاد کربوهیدرات‌ها و چربی‌ها، به ویژه چربی‌های غیراشباع از جمله عوامل ایجاد سرطان هستند که با تغذیه? نامناسب در ارتباط است. به‌طورکلی برخی از علل ایجاد سرطان که تا امروز شناخته شده، شامل موارد زیر است:

استعمال دخانیات

مصرف الکل

عوامل شغلی مثل تماس با مواد شیمیایی

هورمون‌ها

آلودگی‌های خاک و آب

آلودگی‌های هوا با آلاینده‌های صنعتی و آلاینده‌های ناشی از سوخت‌وسوز

آلودگی‌های درون خانه و محیط مثل گرمایش تنور در خانه‌های روستایی

آلودگی غذا

داروهای مصرفی

تابش پرتو

عفونت‌های مزمن

رژیم غذایی و تغذیه? نامناسب

پیشرفت سرطان یک پروسه? بیولوژیک پیچیده است که کاملاً شناخته‌شده نیست و تحقیقات دانشمندان هنوز در این زمینه ادامه دارد. اما هورمون‌ها، شرایط ایمنی و دگرگونی‌های توارثی در مواد ژنتیکی سلول، همگی می‌تواند در پیشرفت سرطان نقش داشته باشند. با این وجود سهم کوچکی از سرطان‌ها توسط ژن‌های معیوب به وجود می‌آید و تنها درصد کمی از سرطان یعنی بین 2 تا 10 درصد از مواد کل سرطان ارثی هستند. اما سرطان‌ها با تغییر ماهیت ژن‌ها به علت عوامل خطری که در بالا به آنها اشاره شد ایجاد می‌شود.


اختلال هورمونی در زنان و مردان؛ از نشانهها تا درمان

عدم تعادل هورمونی چیست؟

هورمون‌ها، پیام‌رسان‌های شیمیاییِ بدن هستند. این مواد شیمیایی قدرتمند که در غدد درون‌ریز تولید می‌شوند، از طریق جریان خون در بدن به حرکت درمی‌آیند و به بافت‌ها و اندام‌ها می‌گویند که چه کاری انجام بدهند. آنها به کنترل بسیاری از فرایندهای اصلی بدن ازجمله متابولیسم و تولید مثل نیز کمک می‌کنند.

وقتی می‌گویند فردی دچار عدم تعادل هورمونی است، یعنی مقدار یک هورمون خاص در بدنش بیش‌ازحد زیاد یا بیش‌ازحد کم شده است. حتی تغییرات کوچک هورمونی نیز می‌توانند اثراتی جدی روی کل بدن بگذارند.

هورمون‌ها را مانند یک دستور کیک درنظر بگیرید. کم یا زیاد شدن مقدار یکی از مواد تشکیل‌دهنده می‌تواند بر محصول نهایی (کیک) تأثیر بگذارد. سطح برخی از هورمون‌ها درنتیجه‌ی بالارفتن سن دچار نوسان می‌شود اما سایر تغییرات هورمونی هنگامی اتفاق می‌افتند که غدد درون‌ریز دچار اختلال شده باشند.

نشانه‌های اختلال هورمونی

هورمون‌های شما نقشی کلیدی در سلامت کلی‌تان ایفا می‌کنند. ازاین‌رو، علائم بسیاری وجود دارند که می‌توانند نشان‌دهنده‌ی عدم تعادل هورمونی باشند. علائم شما به این مسئله بستگی دارد که کدام هورمون‌ها یا غده‌ها به‌درستی کار نمی‌کنند.

اختلالات هورمونی متداولی که مردان و زنان را تحت تأثیر قرار می‌دهند، می‌توانند باعث هریک از علائم زیر شوند:

افزایش وزن؛

خستگی؛

افزایش حساسیت به سرما یا گرما؛

یبوست یا افزایش دفعات اجابت مزاج؛

پوست خشک؛

صورت پف‌کرده؛

کاهش وزن بدون دلیل (گاهی‌اوقات ناگهانی)؛

افزایش یا کاهش ضربان قلب؛

ضعف عضلانی؛

تکرر ادرار؛

افزایش تشنگی؛

درد، حساسیت به لمس و سفتی عضلانی؛

درد، سفتی یا تورم در مفاصل؛

تُنُک شدن مو یا موی شکننده و نازک؛

افزایش احساس گرسنگی؛

افسردگی؛

کاهش میل جنسی؛

عصبانیت، اضطراب یا تحریک‌پذیری؛

تاری دید؛

تعریق؛

ناباروری؛

یک برآمدگی چربی بین شانه‌ها؛

گرد شدن صورت (صورت ماه)؛

ترک های پوستی بنفش یا صورتی.

علائم در زنان

شایع‌ترین علائم عدم تعادل هورمونی در زنان، سندروم تخمدان پلی کیستیک (PCOS) است. همچنین چرخه‌‌‌‌‌‌‌ی هورمونی نرمال یک زن نیز در طول دوره‌های زیر به‌طور طبیعی تغییر می‌کند:

بلوغ؛

بارداری؛

شیردهی؛

یائسگی.

نشانه‌های عدم تعادل هورمونی مختص خانم‌ها عبارت‌اند از:

تگ‌های پوستی

دوره‌های پریود سنگین یا نامنظم ازجمله عقب افتادن پریود، قطع‌شدن پریود یا زود به زود پریود شدن؛

هیرسوتیسم یا رشد موی بیش‌ازحد روی صورت، چانه یا سایر قسمت‌های بدن؛

آکنه روی صورت، سینه یا قسمت بالای پشت؛

تُنُک شدن مو یا ریزش مو؛

افزایش وزن یا کاهش وزن بسیار کُند و دشوار؛

تیره‌شدن پوست مخصوصا در امتداد چین‌های گردن، در کشاله‌ی ران و زیر سینه‌ها؛

تگ‌های پوستی (زوائد پوستی)؛

خشکی واژن؛

آتروفی واژن؛

درد در هنگام رابطه‌ی جنسی؛

تعریق شبانه.

علائم در مردان

تستوسترون نقش مهمی در رشد مردان ایفا می‌کند. اگر بدن شما تستوسترون کافی تولید نکند، ممکن است علائم مختلفی را تجربه کنید.

این علائم در مردان بالغ عبارتند از:

رشد بافت سینه؛

حساسیت سینه‌ها نسبت به لمس؛

اختلال نعوظ؛

ازدست دادن توده‌ی عضلانی؛

کاهش میل جنسی؛

ناباروری؛

کاهش رشد موی بدن و ریش؛

استئوپروزیس، ازدست دادن توده‌ی استخوانی؛

دشواری در تمرکز؛

گُرگرفتگی.

علائم در کودکان

دوره‌ی بلوغ، زمانی است که دختران و پسران شروع به تولید هورمون‌های جنسی می‌کنند. بسیاری از کودکانی که دچار بلوغ تأخیری می‌شوند، درنهایت یک بلوغ نرمال را تجربه خواهند کرد اما برخی از آنها به وضعیتی به نام هیپوگنادیسم مبتلا هستند.